Bu İçerik Sadece Aboneler İçindir
Orşit, genellikle virüs ve bakterilerin neden olduğu testisin tek veya çift taraflı inflamasyonu olarak tanımlanır. Kabakulak veya epididimit gibi diğer hastalıklar sıklıkla orşite eşlik eder, izole orşit nadirdir. Tanı genellikle öykü ve fizik muayene ile konur. Ciddi komplikasyonlar nadirdir; bununla birlikte, etkin yönetim için doğru teşhis çok önemlidir. Daha önce orşit yaklaşımı için hazırlamış olduğumuz yazımızda, konu ile ilgili acil servis yaklaşımına yer vermiştik. Yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.
- Genç hastalardaki orşit genellikle viraldir ve en yaygın nedenleri kabakulak ve kızamıkçıktır. Kızamık, kabakulak ve kızamıkçık (MMR) aşısından sonra orşit vakalarına dair raporlar mevcuttur. Diğer virüsler arasında coxsackievirus, varicella, echovirus ve sitomegalovirus bulunur.
- Prostatın bakteriyel enfeksiyonları ve idrar yolu enfeksiyonu orşite neden olabilir. Bakteriyel orşitin yaygın nedenleri arasında Escherichia coli , Klebsiella pneumoniae , Pseudomonas aeruginosa ve Staphylococcus ve Streptococcus türleri bulunur.
- Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara neden olabilen bakteriler, cinsel olarak aktif erkeklerde de orşite neden olabilir. Yaygın organizmalar Neisseria gonorrhoeae , Chlamydia trachomatis ve Treponema pallidum’dur .
- Mycobacterium avium kompleksi, Cryptococcus neoformans , Toxoplasma gondii , Haemophilus parainfluenzae ve Candida albicans’ın bağışıklığı baskılanmış hastalarda orşite neden olduğu bildirilmiştir.
Hasta genellikle, başlangıçta bir testisi tutabilen ve daha sonra tüm skrotumu kapsayacak şekilde yayılabilen, akut başlangıçlı testis ağrısı ile başvurur. Hasta ayrıca halsizlik, yorgunluk ve titremenin eşlik ettiği ateşten şikayet edebilir.
Muayene bulguları skrotal hassasiyet , ağrı ve eritem de mevcut olabilir. Orşite epididimit eşlik ediyorsa epididim de büyüyebilir. Etkilenen bireylerde kremasterik refleks normaldir. Kabakulak orşiti bilateral parotis büyümesi ile ortaya çıkabilir ve genellikle parotit başlangıcından 4 ila 8 gün sonra ortaya çıkar.
- Ağrı
- Şişlik
- Hiperemi
- Isı Artşı
- Ateş
- Bulantı kusma
C. trachomatis ve N. gonorrhoeae’den şüphelenildiğinde: Tedavi 10 gün boyunca tek doz 250 mg seftriakson (Rocephin®) intramusküler ve günde iki kez 100 mg doksisiklin (Tetradox®) içermelidir. Doksisiklin yerine Azitromisin (Azitro®) oral yoldan günde bir defa 1 g doz şeklinde kullanılabilir.
Acil serviste tek doz 250 mg seftriakson intramusküler yapılabilir. Ayrıca bu hastalar acil servise çok şiddetli ağrı ile başvurdukları için ağrıyı ve ödemi azaltmak için non steroid antiinflamatuar ilaçlar yapılabilir. Acil serviste en çok kullanılan diklofenak ampul olduğu için aşağıdaki orderda yer almaktadır.
Koliform bakterilerden (enterik organizmalar) şüphelenildiğinde: Tedavi 10 gün boyunca günde iki kez 200 mg oral ofloksasin (Tarivid®) veya 10 gün boyunca günde tek doz 500 mg oral levofloksasin (Tavanic) içermelidir. Acil serviste antibiyotik orderlanmasına gerek yoktur. Hastanın ağrısı fazla ise non steroid antiinflamatuar ilaçlar yapılabilir.
N45 | Orşit ve epididimit |
N45.0 | Orşit, epididimit ve epididimo-orşit, apse ile birlikte |
N45.9 | Orşit, epididimit ve epididimo-orşit, apsesiz |