HEART skoru, acil servise göğüs ağrısı ile başvuran hastalarda kullanılan hızlı ve pratik bir risk değerlendirme aracıdır. Göğüs ağrısı, acil servislerde en sık karşılaşılan yakınmalardan biridir ve bu hastaların önemli bir kısmında akut koroner sendrom (AKS) şüphesi söz konusudur. Ancak tüm göğüs ağrılarının yalnızca küçük bir kısmı miyokard enfarktüsü veya ciddi kardiyak nedenlere bağlıdır. Bu nedenle klinisyenin en önemli görevi, yüksek riskli hastaları zamanında tespit ederek ileri tetkik ve tedaviye yönlendirmek, düşük riskli olanları ise güvenle taburcu edebilmektir.
Birincil Kullanım Amacı
HEART skorunun amacı, acil servise göğüs ağrısı ile başvuran fakat kesin tanı konmamış hastalarda:
-
Düşük riskli hastaları güvenle taburcu etmek,
-
Orta riskli hastaları gözlem altında tutmak veya ileri tetkik planlamak,
-
Yüksek riskli hastaları ise hızlı şekilde kardiyolojiye yönlendirmek ve invaziv girişimler için değerlendirmektir.
Bu yaklaşım, hem hastaların güvenliğini sağlar hem de acil servis kaynaklarının (yatak, laboratuvar, personel) gereksiz kullanımını önler.
Bu noktada HEART skoru, klinisyene hızlı ve güvenilir bir karar desteği sunar. Skorun adı, değerlendirmede kullanılan beş temel bileşenin baş harflerinden gelir:
-
H – History (Öykü)
-
E – ECG (EKG Bulguları)
-
A – Age (Yaş)
-
R – Risk Factors (Risk Faktörleri)
-
T – Troponin
Her kriter 0, 1 veya 2 puan alır ve toplam skor 0 ile 10 arasında değişir.
Risk skoruna göre 6 haftalık kardiyak olumsuz olay oranları şu şekilde belirlenmiştir:
- 0-3 puan (Düşük risk): %0.9 ila %1.7
- 3-6 puan (Orta risk): %12 ila %16.6
- >6 puan (Yüksek risk): %50 ila %65
Puanlama detayları:
- H (History – Hikaye):
- 0 puan: Şikayetler çok düşük şüpheli
- 1 puan: Şikayetler orta derecede şüpheli
- 2 puan: Şikayetler yüksek derecede şüpheli
- E (ECG – Elektrokardiyogram):
- 0 puan: Normal EKG
- 1 puan: Anormal fakat iskemik olmayan değişiklikler (non-spesifik repolarizasyon bozuklukları)
- 2 puan: Belirgin iskemik değişiklikler (örneğin, ST-segment depresyonu)
- A (Age – Yaş):
- 0 puan: 45 yaşın altındaki hastalar
- 1 puan: 45-65 yaş arasındaki hastalar
- 2 puan: 65 yaş ve üzerindeki hastalar
- R (Risk Factors – Risk Faktörleri):
Bu bileşende, hipertansiyon, diyabet, sigara kullanımı, yüksek kolesterol, ailede kalp hastalığı öyküsü gibi risk faktörleri dikkate alınır.- 0 puan: Hiç risk faktörü yok
- 1 puan: Bir veya iki risk faktörü mevcut
- 2 puan: Üç veya daha fazla risk faktörü ya da bilinen aterosklerotik hastalık öyküsü
- T (Troponin):
- 0 puan: Normal troponin değeri
- 1 puan: Hafif yükselmiş (normalin 1-3 katı) troponin
- 2 puan: Belirgin şekilde yükselmiş (normalin >3 katı) troponin
Toplam Skor:
Bu bileşenlerden alınan puanlar toplanır. Genel olarak:
- 0-3 puan: Düşük risk
- 4-6 puan: Orta risk
- 7-10 puan: Yüksek risk
SKORLAMA
KAYNAKLAR
