Bu İçerik Sadece Aboneler İçindir
Mastit, memenin inflamasyonu ile seyreden enfeksiyöz ya da nonenfeksiyöz hastalıklardır. En sık görülen tipi laktasyonel mastit olup, emzirme döneminde süt stazı ve eklenen enfeksiyonlarla ortaya çıkar. Genellikle süt kanallarına cilt çatlaklarından giren bakterilerin yol açtığı tıkanma ve enfeksiyon sonucu gelişir. Klinik olarak eritem, ağrı, şişlik ve ateş gibi sistemik semptomlarla seyreder. En yaygın olarak emzirmenin ilk 6 haftasında görülse de, emzirme süresince herhangi bir dönemde de ortaya çıkabilir. Emzirme dışındaki mastitlerde ise tekrarlayan enfeksiyonlar ve abse gelişimi ön plandadır.
ETİYOLOJİ
- En sık etken Staphylococcus aureus
- Streptococcus pyogenes
- Escherichia coli
- Bacteroides türleri
- Koagülaz negatif stafilokoklar
KLİNİK
Memede
- Ağrı
- Eritem
- Ateş
klasik triadıdır. Bakterilerin yerleşmesi için ortam oluşursa enfeksiyon meydana gelir. Hastalarda sıklıkla titreme, miyalji ve halsizlik gibi diğer sistemik semptomlarda eklebilir.
TEDAVİ
Laktasyonel mastitin ilk tedavisi, süt akışını sağlamak amacıyla doğru emzirme desteği verilmesidir. Hastalar emzirmeye veya süt sağmaya devam etmelidir; bu bebek için zararlı değildir. Isı uygulaması (emzirme öncesi ılık, sonrası soğuk kompres) semptomları azaltır. Bu yöntemle %95 oranında başarı sağlanır. Ancak 12–24 saatte rahatlama olmazsa, sepsis bulguları varsa, meme başı çatlağı mevcutsa veya kültür sonucu enfeksiyon düşündürüyorsa antibiyotik tedavisi başlanır.
-
En sık etken: Staphylococcus aureus
-
Hafif olgular (MRSA riski yoksa): Dikloksasilin veya sefaleksin
-
Penisilin alerjisi: Eritromisin
-
MRSA riski varsa: TMP-SMX veya klindamisin (ancak <1 aylık, sarılıklı veya prematüre bebeklerde TMP-SMX verilmez)
-
Hastaneye yatış gereken durum: Kültür sonucu çıkana kadar vankomisin başlanır
-
Tedavi süresi: 10–14 gün önerilir
Periduktal mastit:
-
Ampirik tedavi: Amoksisilin-klavulanat
-
Alternatifler: Dikloksasilin + metronidazol veya sefaleksin + metronidazol
-
Apse varsa: USG eşliğinde aspirasyon + antibiyotik
-
Tekrarlayan olgularda: Cerrahi kanal eksizyonu gerekebilir
Ağrı kontrolü: NSAID’ler kullanılabilir.
İdiopatik granülomatöz mastit (IGM):
Tedavisi tartışmalı olup; gözlem, kortikosteroidler, immünosupresanlar, antibiyotikler veya cerrahi yöntemler uygulanabilir.
01 ÖRNEK REÇETE
I- Sef® ( sefaleksin) 1 gr tablet DIB s:2×1
- Hafif orta şiddetli vakalarda günde 2 defa alınır.
- Erişkinlerde günde 1-4 g arası dozlarda kullanılabilir. Genellikle 12 saatte bir 1 gr dozları yeterlidir.
- Uygulama süresi 7-14 gün arası değişebilir.
II-Parol® (parasetamol) 500 mg Tablet DIB s:4×1
- Eğer hastada 38C’ nin üzerinde ateş mevcutsa tek seferde 1gr (2 tablet) parasetamol alması önerilir. İdamesinde günde 4 defa 500mg parasetamol 3 gün önerilir.
III-Madecassol® (Centella asiatica) Krem DIB s:2×1
- Madecassol kremi , meme başı çatlak ve yarıkları için meme başına ve çevresine günde 2 defa önerin. Emzirme öncesi krem sürülen memeyi ılık su ile mutlaka temizlemesini ve sonrasında emzirmesini önerin.
ÖRNEK REÇETE
I- Augmentin BID® (Amoksisilin Klavulanik Asit) 1 gr tablet DIB s:2×1
- Hafif orta şiddetli vakalarda günde 2 defa alınır.
- Uygulama süresi 7-14 gün arası değişebilir.
III- Arveles® (Deksketoprofen) 25 mgr Tablet DIB s:2×1
- Ağrı ve ödem için antiinflamatuar olarak kullanılır.
- Ağrı şiddetine göre önerilen doz genellikle her 4-6 saatte bir 12,5 mg veya 8 saatte
bir 25 mg’dır. Günlük toplam doz 75 mg’ı geçmemelidir. - Semptomları kontrol etmede gerekli olan en kısa süre için etkili olan en düşük dozu kullanarak istenmeyen etkiler en aza indirilebilir.
TANI KODU
O91 – Meme enfeksiyonları, doğumla birlikte
- O91.0: Meme ucu enfeksiyonu
- O91.1: Meme apsesi
- O91.2: Pürülan olmayan mastit
O92 – Memenin ve laktasyonun diğer bozuklukları, doğumla birlikte
- O92.0: Rektrakte (içe çekilmiş) meme ucu
- O92.1: Çatlamış meme ucu
- O92.2: Diğer ve tanımlanmamış meme bozuklukları
İLGİLİ YAZI
