Rutin geçen bir kırmızı alan nöbetinde günün uzmanı tarafından nasıl gafil avlandığımızdan bahsedeceğim. Tüm olay Uzman ablamızın heyecanla ve söylenerek doktor deskine gelmesiyle başladı.
“Ortopedi ikili antibiyotik verilmesini istiyor sonrasında çekip gidiyor… Soruyor musunuz ortopedi asistanına hangi dozda verelim diye?” serzenişinde bulunmasıyla uzmanımızdan yine zor zor bir soru ile geleceğini anladım.
Sonrasında vakayı patlattı: 14 yaşında 30 kg erkek çocuk tibiada açık kırığı var antibiyotik tedavisini nasıl yaparsınız?
Öncelikle çömez asistan, ardından arakıdemli asistanlar yeterince çırpındıkltan sonra ATLS 10 güncellemesini hatırladım.
Sizi daha fazla sıkmadan doğru cevaba geçeceğim.
Öncelikle açık kırık sınıflamasından bahsedelim ardından ATLS klavuzunun önerdiği antibiyotik seçiminden bahsederek kısa bir şekilde yazıyı bitireceğim.
Gustilo-Anderson Açık Kemik Sınıflaması
| Tip 1 | Kırık üzerindeki yaranın büyüklüğü <1cm |
| Tip 2 | Kırık üzerindeki yaranın büyüklüğü 1cm ile 10cm arasında |
| Tip 3 | Kırık üzerindeki yaranın büyüklüğü 10cm’den büyük ya da damar, sinir, kas,tendon yaralanmasının eşlik ettiği yaralanmalar |
| Tip3a | Kırığın üstü yumuşak doku ile kapanabilir |
| Tip3b | Kırık kemiğin üzerindeki periost sıyrılıp kemik açıkta kalmıştır |
| Tip3c | Tamir gerektiren damar yaralanması mevcuttur |
Açık Kırık Antibiyotik Proflaksisi ATLS 10
| Gram pozitif etkinlik | Gram negatif etkinlik | Penisilin allerjisi varsa | |
| Açık Kırık | 1. Kuşak Sefalosporin Sefazolin | Aminoglikozid Gentamisin | Sefalosporin yerine Klindamisin |
| Tip 1 | <50 kg ise 1 gr 3*1 50-100 kg ise 2 gr 3*1 >100 kg ise 3 gr 3*1 | <80 kg ise 600 mg 3*1 >80 kg ise 900 mg 3*1 | |
| Tip 2 | <50 kg ise 1 gr 3*1 50-100 kg ise 2 gr 3*1 >100 kg ise 3 gr 3*1 | <80 kg ise 600 mg 3*1 >80 kg ise 900 mg 3*1 | |
| Tip 3 | <50 kg ise 1 gr 3*1 50-100 kg ise 2 gr 3*1 >100 kg ise 3 gr 3*1 | çocuk yada <50 kg 2,5mg/kg erişkin ve >50 kg 5mg/kg | <80 kg ise 600 mg 3*1 >80 kg ise 900 mg 3*1 |
Sonuç
Açık kırıklar acil serviste travmatik yaralanmalar içinde azımsanmayacak kadar fazla görülmektedir. Çoğu zaman kişinin yaşamsal fonksiyonları ile ilgilenmekten ya da yoğunluktan antibiyotik proflaksisi üzerine gerekli önemi göstermiyor olabiliriz. Fakat osteomiyelit gibi uzuv kaybettirebilecek komplikasyonlara yol açabilecek enfeksiyonların önüne geçebilmemiz için doğru şekilde antibiyotik kullanımı çok önemlidir.
Antibiyotik seçimi ve dozları konusunda dikkatimizi her hastamızda ortaya koymalıyız. Tetanoz proflaksisini atlamamalıyız.
Yine bir farkındalık içeriği için Uzm. Dr. Umut ÇAKIR’a teşekkür ederim…
Elinize saglik…..👍