Endotrakeal tüp kaf basıncının uygun seviyede tutulması, etkili ventilasyon sağlamak ve aspirasyonu önlemek açısından hayati önem taşır. Kafın doğru şekilde şişirilmesi, hava yolunun güvenliğini sağlamada ve komplikasyonları önlemede kilit bir rol oynar.
Kafın İşlevi:
- Ventilasyon Sızdırmazlığı:
- Kaf, trakea içinde sızdırmazlık sağlayarak ventilasyon sırasında pozitif basınç oluşturur.
- Bu sızdırmazlık, hava kaçağını önleyerek etkili ventilasyonun devamlılığını sağlar.
- Hava kaçağı olmadığından, hasta solunumu daha etkin bir şekilde gerçekleştirir.
- Aspirasyonun Önlenmesi:
- Kaf, faringeal içeriğin (tükürük, mide sıvısı veya diğer sekresyonlar) trakeaya geçmesini engeller.
- Bu sayede aspirasyon riskini azaltır ve akciğerlerin enfeksiyon veya kimyasal iritasyondan korunmasına yardımcı olur.
Doğru kaf basıncı, aşırı şişirme ile trakeal yapılar üzerinde hasara neden olmadan veya yetersiz şişirme ile aspirasyon riskini artırmadan optimal dengeyi sağlar.
Kaf Türleri
Düşük Basınçlı, Yüksek Hacimli Kaflar: Genellikle tercih edilen tüp kaf tipidir. Bu tür kaflar, trakea mukozasına daha az basınç uygulayarak trakeal hasar riskini azaltır.
Çocuklarda Doğal Kaf: 3 kg altındaki çocuklarda kafsız tüpler önerilir. Çocuklarda krikoid bölgesindeki doğal daralma, “doğal kaf” olarak değerlendirilir.
Kafın Şişirilmesi
Kıvam Ayarı: Kafın ne kadar hava ile şişirilmesi gerektiği genellikle “kulak memesi kıvamında” diye tanımlanır. Kaf balonu aşırı sert ya da çok yumuşak olmamalıdır.
Hava Miktarı: Genellikle 10 ml’lik enjektörle 5-6 ml hava verilmesi yeterlidir. Pratikte, 10 ml hava verilerek basıncın 25-30 cmH₂O arasında olması hedeflenir.
Basınç Manometresi: İdeal olarak kaf basıncı bir manometre ile ölçülmelidir. Ancak acil servis veya 112 ambulanslarında bu her zaman mümkün olmayabilir.
Kaf Basıncı Seviyeleri
- Normal Basınç: 25-30 cmH₂O arasında olmalıdır. Bu aralık hem ventilasyonu sağlar hem de trakea dokularını korur.
- Düşük Basınç (<25 cmH₂O): Aspirasyon riski artar. Trakea ve tüp arasında sızıntı olabilir.
- Yüksek Basınç (>40 cmH₂O): Kılcal kan akışını engelleyerek trakeal mukozada iskemi, ülserasyon ve nekroz gibi komplikasyonlara yol açabilir.
Olası Sorunlar ve Çözümleri
- Kaf Çok Yumuşak veya Şişmiyor: Tüp kafında delinme veya yırtılma olabilir. Bu durum, genellikle tüp yerleştirilirken hastanın dişlerinin kafa zarar vermesiyle oluşur. Yeniden entübasyon gerekebilir.
- Kaf Basıncı Çok Yüksek: Basıncı derhal azaltmak için kaf balonundan hava çekilmelidir. Trakea hasarını önlemek için basıncın manometre ile kontrol edilmesi önerilir.
- Hava Kaçağı: Tüpün pozisyonu yeniden değerlendirilmeli ve gerekirse yeniden entübasyon düşünülmelidir.
Sonuç
Endotrakeal tüp kaf basıncının uygun yönetimi, trakeal dokuların korunması, etkili ventilasyon ve aspirasyonun önlenmesi açısından hayati öneme sahiptir. Acil durumlarda basınç ölçümü manometre ile yapılmalı, bu mümkün değilse uygun miktarda hava verilerek basınç ayarı dikkatlice yapılmalıdır.
- https://www.acilcalisanlari.com/endotrakealentubasyon.html
- https://www.radiologymasterclass.co.uk
- fhttps://rc.rcjournal.com
- https://www.radiologymasterclass.co.uk