Bu İçerik Sadece Aboneler İçindir
Trombolitik tedavi; vücutta herhangi bir yerde pıhtı oluştuğunda etkili olan veya oluşmasını engellemek amaçlı var olan fibrinolitik sistemin fizyolojisinden yola çıkarak üretilmiş ilaçların iv yoldan verilmesi ile, hayatı tehdit eden durumlarda morbiditeyi ve mortaliteyi azaltmak için acil servislerde uygulanabilen bir tedavi yöntemidir.
İlk üretilen trombolitik ilaçlar; bakterilerde üretilmiş, bu nedenle antijenik özelliği yüksek, febril ve allerjik reaksiyon riski fazla olmuştur. Ancak maliyeti düşük ilaçlardır. Zaman içinde üretilen 2. ve 3. jenerasyon ilaçlar ise rekombinant yöntemlerle elde edilmeye başlanmış, böylelikle yan etkisi az, daha uzun yarı ömürlü, ancak daha yüksek maliyetli ilaçlar elde edilmiştir.
1.Kuşak Trombolitikler: Streptokinaz, Anistreplaz, Ürokinaz
2.Kuşak Trombolitikler: Alteplaz
3.Kuşak Trombolitikler: Reteplaz, Tenekteplaz, Lanoteplaz, Monteplaz, Pamiteplaz, Stafilokinaz.
Acil serviste en çok kullanılan alteplazın pratik kullanımı
Endikasyonlar
- AKS
- Pulmoner Emboli
- SVO
- Kardiyak arrest
- Periferik Arter Hastalığı/DVT
- Santral Retinal Arter Tıkanıklığı
- Kalıcı Katater Tıkanıklığı
- Paroksismal Nokturnal Hemoglobinüri
- İntraplevral (ampiyem, parapnömonik efüzyon)
- tPA toz şeklinde viyallerdir ve çok dikkatli şekilde verilmeden hemen önce hazırlanmalıdır.
- Hem tPA hem de steril su içeren viyaller hiç sarsmadan ve dik tutarak başparmak ile döndürerek açılır.
- Viyallerin lastik kapaklarıalkollü bezle silinir.
- Transfer kanülünün poşeti açılır. Kapağı çıkarılır. Bu steril olduğu için ek temizleme gerekmemektedir.
- Steril su şişesini bu aşamada dengeli bir yüzeyde dik olarak tutmak gerekir. Doğrudan yukarıdan, kauçuk tıpayı, transfer kanülü ile tıpa merkezinden dikey olarak yavaşça ancak sıkıca bükmeden basarak delmek gerekir.
- Steril su şişesi ve aktarma kanülü iki yan kanat kullanarak el ile sabit tutulur. Transfer kanülünün üstündeki kalan kapak çıkarılır.
- Steril su şişesi ve aktarma kanülü iki yan kanadı kullanarak bir el ile sabit tutulur. Flakon, aktarma kanülünün üzerinde tPA kuru tozunu içeren viyali tutarak aktarma kanülünün ucu durdurucunun tam ortasına yerleştirilir. tPA içeren viyal doğrudan yukarıda olan kanaldan transfer kanülüne doğru itilir, kauçuk tıpa dikey olarak delinir ve hiç bükmeden yavaşça hafifçe sıkılır.
- İki tüp ters çevrilir ve suyun tamamen kuru maddeye boşalması beklenir.
- Boş su şişesi, transfer kanülü ile birlikte çıkarılır ve sonra atılır.
- Sulandırılmış tPA flakonu alınır, kalan tozu çözmek için yavaşça döndürülür, ancak asla sallanmaz ve köpürtülmez. Kabarcıklar varsa, çözülüp kaybolması için birkaç dakika hareket ettirmeden bırakmak lazım gelir.
- Çözelti 1 mg/mL tPA içerir. Rengi berrak veya hafif sarı olup, herhangi bir partikül içermediği kontrol edilir. Bir iğne ve bir şırınga kullanarak gereken miktarı çekilir. Sızıntıyı önlemek için nakil kanülündeki delinme olarak kullanılmaz ise iyi olur. İlaç hazırlanınca ivedilikle kullanılmalıdır. Kullanılmayan kısım imha edilmelidir.
Akut Koroner Sendrom Fibrinolitik Alteplaz Uygulama Akıl Kartı
