Bu İçerik Sadece Aboneler İçindir
Gastrit; çeşitli etkenlere bağlı olarak, mide yüzeyini örten mukozanın inflamatuar olaylar sonucunda hasar görmesi durumudur. Mide, mukoza ve alt tabakalarında gelişen bu inflamasyona bağlı olarak işlevini yeterince yerine getiremez ve sindirim fonksiyonu ile ilgili çeşitli yakınmalar ortaya çıkar. Gastrit, her yaşta görülmekle birlikte genellikle erişkin yaştaki bireylerde daha fazla ortaya çıkmaktadır.
ETİYOLOJİ
- H. pylori ile ilişkili gastrit: Bu, dünya çapında gastritin en yaygın nedenidir.
- H. pylori negatif gastrit: Tütün kullanımı, alkol tüketimi ve/veya NSAID veya steroid kullanımına bağlı gelişen. Safra asidi reflüsü, Radyasyon, Crohn hastalığı, Eozinofilik gastrit, Sarkoidozla ilişkili gastrit, Lenfositik gastrit, İskemik gastrit, Vaskülit ilişkili gastrit
- Otoimmün Gastrit: Artmış serum anti-parietal ve anti-intrinsik faktör antikorları ile ilişkili kronik inflamatuar bir hastalıktır.
- İnfeksiyöz Gastrit: H. pylori dışındaki viral, bakteriyel, fungal, parazitik organizmaların neden olduğu enfeksiyonun sonucu gelişir.
- İlaçlara Bağlı Gastrit: En fazla Non-steroid-anti-inflamatuvar ilaçlara bağlı gelişir; İbuprofen, naproxen, indometacin, diklofenak, etoksikam, deksketoprofen, flurbiprofen, aspirin
KLİNİK
Bu semptomlar silik karakterde veya çok şiddetli olabilir. en faz la görülen semptomlar;
- Epigastrik ağrı (ani başlayan)
- Epigastril bölgeden boğaza uzanan yanma hissi
- Dispepsi
- Bulantı
- Kusma
TEDAVİ
Akut gastritis nedenine bağlıdır. H. pilori dışında özel bir tedavi gerekmez. Etkenlerden uzak durulması (NSAI, alkol ve stres faktörleri) ve semptomların giderilmesi için genelde proton pompa inhibitörleri (PPİ) ve antasitler yeterlidir.
Kronik gastritis tedavisi ise etiyolojiye göre değişmektedir. Birçok vakada semptom ve bulgular olmayabilir. Kronik gastritis uzun süreli bir hastalık olması nedeniyle, tedavi önerilmekte ve proton pompa inhibitörleri kullanılmaktadır. H. pilori’e bağlı kronik gastritisde, H. pilori eradikasyonu için test ve tedavi prensibi uygulanmaktadır ve tedavisinde PPI veya ranitidin bizmut sitrat ile birlikte, antibiyotikli kombinasyonlar (amoksisilin, klaritromisin, metranidazol, tetrasiklin, furazolidon) kullanılır. Ancak, son zamanlarda klaritromisin ve amoksisiline karşı giderek artan oranlarda direnç geliştiği unutulmamalıdır. Eradikasyon tedavisi uygulanan hastalarda tedavi bitiminden 4 hafta sonra, noninvazif metodlarla (üre nefes testi veya HpSA=Hp dışkı antijen testi) eradikasyon olup olmadığı araştırılmalıdır.
Endoskopide atrofik gastritis veya displazi saptanan vakalarda, 6 ayda bir endoskopik takip önerilir. Atrofik gastritis gelişen vakalarda vit B12 tedavisi uygulanır.
H. pylori enfeksiyonu için birinci basamak tedavi önerileri için tıklayınz (2022 UpToDate Önerisi)
ÖRNEK REÇETE
Semptomatik Reçete
I- Esom® 40 mg Tablet (Esomeprazol)
DIB s: 1×1
-
Kullanım şekli:
-
Yemekten 1 saat önce, çiğnemeden, emmeden veya kırmadan, bir miktar su ile bütün olarak alınır.
-
Normal doz: Günde 1 tablet
-
Eğer doz yetersiz kalırsa, gece yatmadan önce ek bir doz alınabilir.
-
Not:
-
İlacın etkinliği için düzenli ve aynı saatlerde alınması önerilir.
-
Uzun süreli kullanımda magnezyum, kalsiyum ve B12 eksikliği açısından dikkatli olunmalıdır.
-
Gebelik ve emzirme döneminde kullanım hekim önerisiyle olmalıdır.
II – Famodin® 20 mg Tablet (Famotidin)
DIB s: 2×1
-
Kullanım şekli:
-
Önerilen doz: Günde 2 defa (sabah ve yatmadan önce birer tablet) alınır.
-
Tabletler bir miktar su ile çiğnenmeden yutulmalıdır.
-
Not:
-
Famotidin, mide asidini azaltarak ülser, reflü ve gastrit gibi durumlarda kullanılır.
-
Böbrek yetmezliği olan hastalarda doz ayarlaması gerekebilir.
-
Uzun süreli kullanımda B12 vitamini emilimini azaltabileceği için dikkat edilmelidir.
III – Gaviscon® Advance Şurup
DIB s: 4×2
-
İçerik: Her 1 ml süspansiyon,
-
100 mg sodyum aljinat
-
20 mg potasyum hidrojen karbonat içerir.
-
-
Kullanım şekli:
-
Yemeklerden sonra ve yatmadan önce, günde 4 defa 5–10 ml alınır.
-
Ölçü kabı veya kaşık yardımıyla kullanılmalıdır.
-
Not:
-
Reflü, mide yanması ve regürjitasyon semptomlarının kontrolünde etkilidir.
-
Tuz içeriği nedeniyle hipertansiyon, böbrek yetmezliği veya tuz kısıtlı diyet uygulayanlarda dikkatli kullanılmalıdır.
-
Gebe ve emziren kadınlarda güvenle kullanılabilen antasitlerden biridir.
H. Pylori Eradikasyonu
II – Augmentin® BID Tablet (Amoksisilin + Klavulanik Asit)
DIB s: 2×1
-
Kullanım alanı: Özellikle Helicobacter pylori eradikasyonu tedavi protokollerinde kullanılır.
-
Dozaj:
-
Günde 2 kez 1 tablet (sabah–akşam)
-
14 gün süreyle uygulanır.
-
Not:
-
H. pylori eradikasyonunda genellikle üçlü tedavi (proton pompa inhibitörü + klaritromisin + amoksisilin/klavulanik asit) veya dörtlü tedavi protokollerinin bir parçası olarak kullanılır.
-
İlacın etkinliği için düzenli ve önerilen süre boyunca alınmalıdır.
-
Böbrek yetmezliği ve karaciğer hastalığı olanlarda doz ayarlaması gerekebilir.
III – Klacid® 500 mg Tablet (Klaritromisin)
DIB s: 2×1
-
Kullanım alanı: Özellikle Helicobacter pylori eradikasyonu tedavi protokollerinde kullanılır.
-
Dozaj:
-
Günde 2 kez 1 tablet (sabah–akşam)
-
14 gün süreyle uygulanır.
-
Not:
-
H. pylori eradikasyonunda genellikle üçlü tedavi (proton pompa inhibitörü + klaritromisin + amoksisilin/klavulanik asit) veya dörtlü tedavi kombinasyonlarının bir parçası olarak kullanılır.
-
İlacın düzenli ve tam süre boyunca kullanılması eradikasyon başarısı için önemlidir.
-
Karaciğer fonksiyon bozukluğu olanlarda dikkatli kullanılmalıdır.
-
Diğer ilaçlarla etkileşim potansiyeli yüksektir; özellikle statinler, antikoagülanlar ve bazı antiaritmikler ile birlikte kullanılırken dikkat edilmelidir.
TANI KODU
K29: Gastrit ve duodenit
- K29.0: Akut hemorajik gastrit
- K29.1: Akut gastrit, diğer
- K29.2: Alkolik gastrit
- K29.3: Kronik yüzeyel gastrit
- K29.4: Kronik atrofik gastrit
- K29.5: Kronik gastrit, tanımlanmamış
- K29.6: Gastritler, diğer
- K29.7: Gastrit, tanımlanmamış
- K29.8: Duodenit
- K29.9: Gastroduodenit, tanımlanmamış
K30: Dispepsi
İLGİLİ YAZI